Radyo Ekipmanları Direktifi (RED, 2014/53/EU)
Türkiye ve Avrupa Birliği üye ülkelerin aralarında bulunduğu birçok ülkede uygulanan CE işaretlemesi birçok ürün grubunu yakından ilgilendirmektedir. Özellikle elektrikli elektronik ürünlerin CE işaretlemesi için kullanılan direktifler, yönetmelikler ve bunlarla ilgili standartlar teknolojinin de bu alanda ilerlemesiyle daha yaygın kullanılmaya başlanmıştır. Elektrikli elektronik ürünlerden kablosuz haberleşme yapma özelliği olanlar için uygulanan CE işaretlemesi direktifi 2014/53/EU nolu Radyo Ekipmanları Direktifi (Radio Equipment Directive)’dir. 2014/53/EU nolu direktif 2016 yılında 1999/5/EC numaralı eski RTTE Direktifi’nin yerini almıştır.
RED (2014/53/EU) kapsamındaki elektrikli ya da elektronik cihazlara örnek vermemiz gerekirse: cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar, Wi-Fi ya da BLE özellikli cihazlar, kablosuz veri transferi yapan cihazlar, sadece receiver özelliği olan cihazlar. Radyo Ekipmanları Direktifi ya da diğer bir deyişle Telsiz Ekipmanları Yönetmeliği’ne göre uygulanacak testler üç ana başlıkta toplanmaktadır:
- Safety (Güvenlik): Ürünün teknik özelliklerine uygun direktif ve harmonize standartlar belirlenerek safety testleri uygulanır ve raporlanır. IEC, ISO veya EN ile başlayan test standartlarının belirlenmesi sırasında teste tabi tutulacak ürünün teknik özellikleri ve kullanım alanı göz önünde bulundurulur. Elektriksel güvenlik, yazılım güvenliği, fonksiyonel güvenlik, risk analizi ve diğer güvenlik testleri gibi alt başlıklar uygulanmaktadır.
- EMC: Elektromanyetik Uyumluluk (EMU ya da EMC) testleri kablosuz haberleşme yapan radyo ekipmanları için önemli test başlıklarından birisidir. Test edilecek ürün tüm fonksiyonlarıyla çalışırken IEC, CISPR, ETSI veya EN test standartlarına göre ürün özellikleriyle ve kullanım alanıyla uygun EMC testleri uygulanır ve raporlanır.
- Radio: Radio ya da radyo spektrum testleri RED kapsamında uygulanan test başlıklarındandır. Test edilecek ürünün haberleşme frekansı baz alınarak RF spektrum testleri (frekans, güç gibi) uygulanır. Ürün birden fazla frekansta çalışabiliyorsa izin verilen frekans bandında olup olmadığı hem frekans olarak hem de güç seviyeleri olarak test edilir. Tx, Rx ve Tx&Rx çalışma modlarında çoğunluklu ETSI EN ile başlayan test standartlarına göre test edilir ve raporlanır.
Yukarıda sıralanan üç test başlığından (Safety, EMC ve Radio) başarıyla geçen kablosuz haberleşme yapan radyo ekipmanı RED (2014/53/EU) kapsamındaki teknik gereksinimleri yerine getirmiş olur. Ancak tüm CE işaretlemesi direktiflerinde olduğu gibi test raporları CE işaretlemesi için yeterli değildir. Ürüne ait Teknik Dosya (Technical File)’nın da hazırlanması gerekmektedir. Ürünü pazarlayacak kuruluş Teknik Dosya ile uyumlu şekilde hazırlayacağı ve imzalayacağı Declaration of Conformity (Uygunluk Beyanı) adı verilen bir belge ile ürünü piyasaya arz eder. Örnek Declaration of Conformity belgesi için bu linke tıklayabilirsiniz: https://www.apple.com/euro/compliance/pdf/A1534.pdf
RED direktifi kapsamında uygunsuz bulunan ürünler direktif gereği piyasadan toplatılabilir, ürünü pazarlayan üretici veya ithalatçıya gerekli cezaları verebilir, basın yoluyla duyurabilir. Telsiz Ekipmanları Yönetmeliği ile ilgili denetim yetkisi Türkiye’de Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)’ndadır.
Teknolojinin gelişmesiyle Radio Equipments Directive (RED)’in önemi gittikçe artmaktadır. RED’e uygun olarak üretilen ürünler CE işaretlemesinin geçerli olduğu tüm ülkelerde kolaylıkla pazarlanabilir. Çünkü uygulanan test standartları ve testler Avrupa Komisyonu ve ETSI tarafından yayımlanmaktadır. CE işaretlemesi bir taraftan ürün güvenliğini sağlarken diğer taraftan serbest ticareti kolaylaştırmaktadır. İhracat yapmak isteyen tasarımcı ve üreticilerin RED’e uygun ürünler üretmelidir.
Radyo Ekipmanları Yönetmeliği ile ilgili test ve sertifikasyon ihtiyaçlarınız olması durumunda Ege Test Center ile iletişime geçebilirsiniz: https://www.egetestcenter.com/online-basvuru/