Yazılar

ESD tabancası

ESD tabancası ya da ESD simulatorü/üreteci EMC testlerinden biri olan Elektrostatik Deşarj (Boşalma) testinde kullanılan bir ekipmandır.

ESD tabancaları test sırasında uygulanacak standarda uygun olup olmamasına göre ikiye ayrılır:

1) Ön-uygunluk (pre-compliance) testleri için ESD tabancaları : Standarttan sapan noktaları vardır. Bu nedenle ESD dalga formu gibi teknik özellikleri standarda tam uygun olmasa da sürekli üretim yapan üreticiler tarafından tercih edilebilir. Standarda uygunluğu tam olmadığı için fiyatları tam-uygunluk testleri için kullanılan ESD tabancalarına göre daha uygundur.

2) Tam-uygunluk (full compliance) testleri için ESD tabancaları: Standarda tam uygun olarak tasarlanan ve üretilen ESD tabancalarıdır. Standartta belirtilen tüm teknik gereksinimleri sağladığı için hassas ölçüm yapmak isteyenler için önerilir. Test laboratuvarlarının tercih ettiği bu grup ESD tabancaları tasarımları gereği diğer gruba göre daha maliyetlidir. Bu grup kapsamındaki ESD tabancaları aşağıda listelenen standartlara göre yapılacak testlerde kullanılabilir.

IEC/EN 61000-4-2
IEC/EN 61326

IEC/EN 61000-6-1 & -6-2
IEC 61340-3-1
IEC/EN 60601-1
ISO 10605GMW 3097
Ford AB/AC
ANSI C63.16
PSA B21 7110
ISO 14304
ITU-T K.20
MIL-STD-331 / -464 / -883 / -1512 /-1514 / -1541 / -1542
RTCA/DO-160
JEDEC 22-A114
GR-78-CORE
GR-1089-CORE

ESD tabancası seçerken nelere dikkat edilmelidir?

ESD tabancası test uzmanı tarafından manuel olarak kullanılacağı için ergonomik ve hafif olması önemlidir. Kullanım kolaylığı, şarj edilebilir batarya, hızlı değiştirilebilir uçlar gibi ek özelliklere de dikkat edilmelidir.

ESD tabancasının ürettiği sinyal nedir?

ESD tabancasının üretmesi gereken dalga formları testin uygulanacağı standartta belirtilmektedir.

Yukarıdaki grafikte görülen dalga formu IEC 61000-4-2’de tanımlanan dalga formudur. Bu sinyali üretebilen ESD tabancası IEC 61000-4-2 standardına uygun bir sinyal üretmiş sayılır.

ESD tabancalarının kalibrasyonu nasıl yapılır?

Her test cihazında olduğu gibi ESD tabancaları da referans bir cihaza göre karşılaştırılarak kalibre edilir. Kalibrasyon, bir ayar olmayıp, referans ESD tabancasının doğruluğu kabul edildiği için kalibrasyonu yapılan ESD tabancası referansla karşılaştırılır. Karşılaştırma sırasındaki değerler izin verilen aralıklarda ise kalibrasyonda geçmiş sayılır. Kalibrasyon, ESD tabancasının kullanım sıklığına göre periyodik olarak uygulanmalıdır. Bu süre genellikle bir yıldır. Kullanımı sık olan ESD tabancaları için bu süre altı aya düşürülebilir, seyrek kullanılanlar için ise iki yıla çıkarılabilmektedir.

ESD tabancası hangi parçalardan oluşur?

ESD tabancaları genellikle set/kit olarak satılır. Seti/kiti oluşturan parçaları genellikle aşağıdaki gibidir:

  • ESD tabancası (gun/simulator)
  • Topraklama kablosu
  • Temas (Contact) ucu
  • Hava (Air) ucu
  • Batarya
  • Adaptör
  • Çanta/Kutu
ESD Tabancası ve Aksesuarları

Kaç farklı ESD tabancası vardır?

ESD tabancalarının teknik özelliklerini belirleyen birkaç parametre vardır. Bunlardan en önemlileri hangi standartlara uygun olduğu ve çıkabileceği en yüksek gerilim seviyeleridir. Gerilim seviyelerine göre en çok bilinen seviyeler aşağıdaki gibidir:

  • 16 kV
  • 20 kV
  • 30 kV

ESD tabancasına mı ihtiyacınız var?

Testups Türkiye ile iletişime geçerek istediğiniz özelliklere göre ESD tabancasını temin edebilirsiniz.

emc testi

EMC Testi Nasıl Yapılır?

ElectroMagnetic Compatibility kelimelerinin baş harflerinden oluşan EMC, Türkçe’ye ElektroManyetik Uyumluluk (EMU) olarak çevrilmiştir.

EMC testi, bir cihazın elektromanyetik uygunluğunun belgeleyen testlerdir. Test kuruluşları ya da laboratuvarlar tarafından belirlenen kıstaslara uygun olarak yapılması zorunlu olan EMC testi, askeri standartlar ve sivil standartlar olmak üzere ikiye ayrılır. Askeri standartlar, ABD tarafından belirlenen ve askeri amaçlı kullanılan ürünlere uygulanan testtir. Sivil standartlar ise gündelik yaşamda kullanılan elektrikli ya da elektronik cihazların uygunluğunu belgeler. Bu standartlar ev, sanayi ya da ağır sanayi kullanımına göre tespit edilen ulusal ya da uluslararası standartlardır.

 

 

EMC testi uygunluğu, elektronik ya da elektrikli bir cihazın, diğer cihazlarla uyumlu bir şekilde çalıştığını belirtir. Elektromanyetik alan nedeniyle diğer elektrikli ya da elektronik cihazların çalışma biçimini ya da yapısını etkileyerek cihazları ya da çalışma biçimlerini bozan ürünler EMC uygunluğu alamaz. EMC testi, cihazların öz uyumluluğunu, diğer cihazlarla elektromanyetik girişimde bulunup bulunmadığını ve diğer cihazlardan gelen girişimlere bağışıklı olup olmadıklarını kontrol eder.

Elektrikli ve elektronik cihazlar için gerekli olan EMC testi, bir ürünün pazarlanması açısından son derece önemlidir. Eğer bir ürün, herhangi bir elektromanyetik uyumluluk koşulunu ihlal ediyorsa, o ürünün satışına izin verilmez. EMI – EMC Standartları ürünlerin elektromanyetik kalitesini belirlemede kullanılır. Test sınır değerleri ve test yöntemleri olarak iki önemli unsura sahip olan standartlar askeri amaçlı cihazlar için emisyon ve bağışıklık kriterlerini de kapsar. EMI – EMC Standartları için ürünün gerekli yönergelere uygun olması ve yapılan testlerden geçmesi şarttır. Bu testlerin doğru bir şekilde yapılabilmesi ve ürünün uygunluğunun belgelenmesi için ise test ve laboratuvar ortamının yeterlilik sağlaması şarttır. Testlerin gerçekleştirileceği ortamın niteliksiz ya da yetersiz olması, ürünün doğru şekilde test edilmesini engelleyeceği gibi, CE belgesi alınmasında da sorunlarla karşılaşılmasına neden olur.

EMC testleri nasıl yapılır?

EMC testlerinin uygulanabilmesi için test standardı, test planı, test personeli, test ekipmanları ile test laboratuvar altyapısı gereklidir. Güncel test standardı ilgili standart kuruluşundan (IEC, ETSI, TSE, ISO vb.) temin edilir. Birçok standart kuruluşu standartları ücretli sattığı için bu aşamada ödeme yapmanız gerekebilir. Standardı inceledikten sonra EMC testleri uygulanacak ürüne özel EMC test planı çıkarılır. EMC test planından hangi EMC testlerinin uygulanacağı, hangi frekanslarda uygulanacağı ve hangi voltaj, akım, güç, elektrik alan, manyetik alan seviyelerinde uygulanacağına dair bilgiler olur. Birkaç sayfadan oluşan EMC test planı önemli bir doküman olup testleri uygulayacak personel ya da uzman tarafından oluşturulması gerekir. Testleri uygulayacak personelin mümkünse RF ve EMC konularında deneyimi olan teknisyen ya da mühendis olması tercih edilir. Personelin yetkinliği çeşitli RF ve EMC eğitimleri ile belgelendirilmesini tavsiye ediyoruz. Test ekipmanları uygulanacak EMC test standardına uygun olarak seçilmeli, bu ekipmanlar yoksa uygun bütçe oluşturularak kiralama ya da satın alma yolu ile temin edilmelidir. Standarda uygun EMC test ekipmanlarının kurulacağı ortam yani laboratuvar da standarda uygun olarak tasarlanmalıdır. Elektromanyetik açıdan uygun bir laboratuvar altyapısı (test odaları, kabinleri, topraklama ve ekranlama önlemleri, elektromanyetik izolasyon) oluşturulur ve test ekipmanları bu ortamda kullanılır. Test personeli, oluşturduğu EMC test planına ve uygulanan test standardına göre EMC testlerini gerçekleştirir. EMC testleri sırasında kullanılan test yazılımları testlerin standarda uygun yapılmasını sağladığı gibi, daha hızlı yapılmasını ve raporlama kolaylığı da sağlamaktadır. EMC testlerini uygulayan laboratuvar personeli, ölçüm sonuçlarını yine standartta belirtilen parametreler eşliğinde EMC test raporu şeklinde hazırlar. EMC test raporunda test sonuçları Geçti (Pass) / Kaldı (Fail) şeklinde belirtilir. Raporlama sırasında ölçüm belirsizliği, ekipman listesi, test düzeneklerinin ve test edilen ürünün fotoğraflanması gibi detaylara dikkat edilir. 

EMC testleri için uygulanan standartlara nasıl ulaşılır?

EMC testlerinin uygulandığı standartlar uluslararası, bölgesel veya ulusal standart kuruluşlarınca yayımlanır. Örneğin IEC uluslararası, CEN, CENELEC Avrupa için bölgesel bir standart kuruluşuyken, Türkiye’de standartları oluşturan kuruluş Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ulusal seviye bir standart kuruluşudur. Ulusal seviye standart kuruluşları bağlı bulundukları bölgesel ve ulusal standart kuruluşlarının oluşturduğu standartları tanımaktadır. Test edilecek ürününüz özelliklerine uygun standardı standardı yayımlayan bu kuruluşlardan temin edebilirsiniz. Birçok standart kuruluşu, standartları ücretli olarak satışa sunmaktadır. Ürününüz için EMC test standardını bilmiyorsanız bize de danışabilirsiniz.

EMC testi birçok farklı testten oluşmaktadır.  Emission ve Immunity testleri olarak iki ana kategoride sınıflandırılan bu testler, özel olarak tasarlanmış EMC test laboratuvarlarında ve uygun test cihazları, aparatları ve RF kablolarla uygulanır. EMC Test Laboratuvarı’nda olması gereken özellikler ilgili uluslararası standartlarda tanımlanmıştır.

EMC testlerinden biri olan ESD (ElectroStatic Discharge) testi sırasında test edilen ürüne standartta belirtilen seviyelerde ESD sinyali uygulanır. Örneğin uygulanan standart IEC/EN 61000-4-2 ve test edilen ürün bir IT ürün ise havadan (air) uygulanacak ESD sinyali +/-8kV seviyesinde olacaktır.

Elektrostatik Deşarj (ESD) testi nedir? ESD testi nasıl uygulanır? Bu soruların cevaplarını aşağıdaki videomuzda bulabilirsiniz:

EMC testleri, standartlara uygun şekilde özel olarak tasarlanmış test odalarında uygulanmaktadır. Bu tür özel odaların bulunması nedeniyle EMC testleri laboratuvar ortamında uygulanmaktadır. EMC Test Laboratuvarı ile ilgili detaylı bilgi almak için buraya tıklayın.

EMC testlerini yapan personelin uzmanlığı önemli midir?

EMC testlerini uygulayacak personel RF ve elektromanyetik ölçümler konusunda deneyimli olması son derece önemlidir. Hem ölçümlerin doğru olması açısından, hem de EMC testlerinde kullanılan cihazların, test odalarının ve aksesuarların hassas ve maliyetli olmaları açısından, testleri uygulayacak teknisyen ya da mühendisin uzmanlığına dikkat edilmelidir. EMC testlerini uygulamak için hem teorik hem de pratik eğitimlerle personelin yetkinliği ve uzmanlığı artırılmış olur. EMC testleri sırasında iç veya dış denetimler de EMC testleriyle ilgilenen personelin yetkinlik ve uzmanlıklarını ölçmek için kullanılır. Personelin EMC ile ilgili uzmanlığı bağımsız ve uluslararası kuruluşlarca(iNarte gibi) da sertifikalandırılabilir ve böylece EMC Mühendisi veya EMC Teknisyeni’nin teknik yetkinliği sertifikalandırılmış olur.

EMC test cihazları nasıl seçilir?

EMC test cihazlarının seçimi teknik bir konudur, bu yüzden EMC test standartları, test cihazları ve odaları hakkında deneyimli teknik personelin (mühendis, teknisyen, uzman) uzmanlığı EMC test cihazlarının seçiminde son derece önemlidir. Hem bütçenize hem de teknik ihtiyaçlarınıza uygun EMC test cihazlarının seçilmesinde aşağıdaki adımları izleyin:

  1. EMC test cihazlarını seçecek teknik personelin bu alandaki yeterli olup olmadığını kontrol edin. Yeterli olmadığını düşünüyorsanız, ürününüze uygulanması gereken EMC test standartları ilgili eğitim, webinar, seminer vb. etkinliklerle bu konudaki teknik eksikliği giderin. Yeterli olduğunu düşünüyorsanız bir sonraki adıma geçebilirsiniz.
  2. Test edilecek ürününüzün özelliklerine ve kullanım alanına uygun standartları ve testleri belirleyin.
  3. Belirlediğiniz EMC testlerinin parametrelerini, ürününüzün özelliklerine göre belirleyip test edilecek ürüne özel test planı oluşturulur.
  4. Belirlediğiniz EMC test standartları ve test planlarına uygun EMC test cihazlarını araştırın ve fiyat teklifi toplayın.
  5. Belirlediğiniz EMC test standartlarında Anechoic Chamber/Screened Room/GTEM vb. özel test odaları gereksinimi varsa, uygun alan ayarlayın ve bu özel odalar için fiyat teklifi toplayın.
  6. EMC test cihazları ve test odaları ile ilgili teknik ve bütçesel değerlendirme yaparak tedarik edilmesi gereken cihazları ve odaları belirleyin.

Örneğin 220V AC ile çalışan bir bilgi teknolojisi (IT) cihazın EMC testlerini uygulamak istiyorsanız, uygulanması gereken standartlar CISPR 32 (EN 55032) ve CISPR 24/CISPR 35 (EN 55024/EN 55035)’tir. CISPR 32 ve CISPR 35 standartlarını inceleyerek IT cihaza uygulancak tüm testler belirlenir: Conducted Emissions, Radiated Emissions, Harmonics ve Flicker, ESD, Radiated Immunity, EFT/Burst, Surge, Conducted Immunity, Voltage Dips ve Interruption testleri. Her bir test için uygun test düzeneklerini planlayıp ihtiyacınız olan ekipmanları belirleyin. Pre-compliance ya da full-compliance testler mi yapmak istediğinize karar verin ve ekipmanları, kabloları ve yazılımlarıyla birlikte tedarik ederek oluşturacağınız laboratuvarda IT cihazın tüm EMC testlerini gerçekleştirebilirsiniz.

EMC Testi hizmetine mi ihtiyacınız var?

EMC testlerinden bir kısmını kendi laboratuvarınızda mı uygulamak istiyorsunuz?

EMC Testlerinin yapılması ile ilgili teorik ya da uygulamalı eğitime mi istiyorsunuz?

Aşağıdaki Online Başvuru Formu’nu doldurarak bizden talep ettiğiniz hizmeti bildirebilir ve fiyat teklifinizi alabilirsiniz.

Elektrostatik Deşarj Testi

ElectroStatic Discharge (ESD) ya da Elektrostatik Deşarj (Boşalma) Testi, Elektromanyetik Uyumluluk (EMC) testlerinden birisidir. ESD hassasiyeti olan tüm elektronik cihazlara uygulanmalıdır.

ESD Testi Nedir?

ESD Testi elektrikli ya da elektronik cihazların elektrostatik bir deşarj (boşalma) karşısındaki performans seviyesini belirlemeye yarayan bir EMC testidir. ESD Testi, elektrostatik yük deşarjından kaynaklanabilecek hasarların önüne geçmek için uygulanır. Yaygın olarak kullanılan ESD test standardı IEC/EN 61000-4-2 ‘de belirtilen ve aşağıda gösterilen ESD sinyali uygulanan cihaza ESD testi uygulanmış olur.

ESD Testi Nasıl Yapılır?

ESD Testi hem Ar&Ge amaçlı ürün doğrulama sırasında hem de ürün sertifikasyonu aşamasında uygulanabilir. ESD Testi için aşağıda listelenenlerden uygun şekilde test düzeneği kurulmalıdır:

IEC/EN 61000-4-2 standardına uygun olarak kurulan test düzeneğinde ESD testi yapılacak cihaza ürün standardında belirtilen seviyelerde ESD sinyali ESD tabancası aracılığı ile uygulanır. Uygulanacak test seviyesi ürün standardına göre değişiklik göstermektedir. 30kV veya üzerine kadar uygulanabilen ESD sinyaline maruz kalan cihazda performans kaybı olup olmadığı izlenir. Bu nedenle ESD testi bir immunity (bağışıklık) testi olarak isimlendirilir. Performans kaybı izin verilen seviyede olması durumunda cihaz ESD testinden geçmiş kabul edilir.

ESD testinden geçen cihaz için ESD test raporu oluşturularak sonuçlar kayıt altına alınır. ESD testinden geçemeyen cihazlar için ise Ar&Ge ya da modifikasyon çalışması yapılarak cihazın ESD test standardına uygun olması sağlanır.

ESD Testinden Kalan Ürünlere Hangi İşlemler Yapılır?

Bir ürün ESD testinden kalıyorsa tasarım EMC gereksinimlerine uygun değildir. Bu nedenle ESD testinden geçecek şekilde tasarım gözden geçirilmelidir. Uygulanan ESD sinyali seviyesi ve noktasına göre ESD sinyalinin ürünün hangi performansına ya da fonksiyonuna etki ettiği tespit edilir. Deşarj (boşalma) olan noktanın mümkünse topraklanması, değil ise ekranlama yolu ile kafes içine alınması uygulanan yöntemlerdendir. Kullanılan komponentlerin onaylı ve ESD açısından uygun olup olmadığı kontrol edilir. Tasarım değişikliği yapılarak ESD testine tekrar tabi tutulan ürüne ek olarak test edilen numune sayısı artırılarak bulunan çözümün doğruluğu artırılır. Tek numune üzerinde yapılan işleme göre karar vermek sonuçların istatistiksel dağılımı ve ölçüm belirsizliği açısından değerlendirildiğinde uygun olmayabilir.

ESD testi hizmeti almak ya da ESD test düzeneğine sahip olmak için Testups Türkiye (Ege Test Center) ile iletişime geçebilirsiniz. Online Başvuru Formumuz‘dan bizlere soru veya taleplerinizi iletebilirsiniz.

 

ESD testi ve ESD tabancasıyla ilgili hazırladığımız videoyu da buradan izleyebilirsiniz:

ESD Testini nerede uygulanır?

ESD testleri, test düzeneği olarak diğer EMC testlerine göre daha kolay kurulum ve daha az uzmanlık gerektirdiği için, ürün tasarlayan, geliştiren, üreten, ithal eden, ihraç eden herkes tarafından uygun bir odada uygulanabilir. İster kontrollü bir laboratuvarda olun, isterseniz ofis ortamında olun ESD testlerini uygulamak için yukarıda bahsedilen malzemelerin kaplayacağı bir alan yeterlidir. Uygun topraklama ve ESD test masası bağlantısı ile ESD testlerini rahatlıkla uygulayabilirsiniz.