Genel arşivleri • Sayfa 15 / 16 • EMC, RF, Mikroldalga, Elektriksel Test Çözümleri

EMC Testi Nedir?

EMC Testi Nedir?

EMC (ElectroMagnetic Compatibility) ya da EMU (ElektroManyetik Uyumluluk), elektrikli ya da elektronik ürün tasarımı, üretimi, ithalatı, ihracatı ile ilgilenen her kesimin haberdar olması gereken bir konudur.

EMC testi ile ilgili ayrıntılı bilgilendirme sayfamızı ziyaret edebilirsiniz: EMC Testi

EMC testleri ile ilgili sormak istediğiniz konuları online başvuru sayfamızdan bizlere iletebilirsiniz. Sorularınız ücretsiz olarak cevaplandırılacaktır: Ege Test Center Online Başvuru

Radiated Emission testi nedir?

Radiated Emission, diğer bir ifadeyle Işıma Yolu ile Yayılım testi Elektromanyetik Uyumluluk (EMC) testlerinden sadece bir tanesidir. Test edilecek ürüne göre uygulanması gereken EMC standardı belirlendikten sonra yankısız bir odada (anechoic chamber’da) ya da açık alan test sahasında (OATS’da) yapılması gereken bir testtir. Radiated Emission testinin amacı ürünün ortama istenmeyen elektromanyetik frekanslarının belirli bir seviyenin altında kalıp kalmadığını tespit etmektir. Radiated Emission testine alınan bir ürüne ait ölçüm sonuçları eğer ilgili standartta belirtilen limit değerlerin altında kalmışsa bu testten geçmiş sayılmaktadır. Eğer limit üzerinde ölçümler elde edilmişse testten kalan ürün üzerinde tasarım değişikliği ya da EMC açısından iyileştirme yapılması gerekmektedir. Bu tür ürün üzerinde yapılan çalışmalar Ar&Ge niteliğinde yapılan çalışmalar olup üretici açısından son derece önemli çalışmalardır.

Radiated Emission testlerinin ölçüm frekans aralığı genellikle 30 MHz’den başlar ve ürün özellikleri ile uygulanan standarda bağlı olarak 1GHz, 2GHz veya 6GHz’a kadar çıkabilmektedir. Ölçümler belirlenen frekanslar için tasarlanan antenler ve EMI Receiver adı verilen ölçüm cihazları aracılığı ile yapılır. Ürün ile anten arasındaki ölçüm mesafesi genellikle 3 metre ya da 10 metredir. Ölçüm mesafesine göre limitlerin de değişmesi mümkün olmaktadır. Örneğin 3 metrede 40 dBuV/m olan limit değeri ölçümün 10 metrede yapılması durumunda 30 dBuV/m’ye düşebilmektedir.

Radiated Emission testi EMC testlerinin en temel testlerinden biri olduğundan ürün tasarımcılarının yakından bilmesi gereken bir testtir. Bir ürünün EMC testleri ile ilgili önlemler ürünün tasarım aşamasında başlamalı ve seri üretimi aşamasında da devam etmelidir. Hatta ürün son kullanıcıda iken de takip edilmelidir.

Yeni Telsiz Ekipmanları Yönetmeliği 2014/53/EU

Kablosuz cihazların CE işaretlemesinde kullanılmakta olan Telsiz ve Telekomünikasyon Terminal Ekipmanları Yönetmeliği (1999/5/EC) 13 Haziran 2017’den itibaren yerini yeni Telsiz Ekipmanları Yönetmeliği (2014/53/EU)’ne bırakıyor.

Kablosuz haberleşebilen cihazlarına CE işaretlemesi yapacak üreticilerin, ithalatçıların, ihracatçıların ve distribütörlerin gerekli önlemleri almaları gerekmektedir.

Yeni yönetmeliğin Türkçe versiyonu henüz yayımlanmamıştır. T.C. Resmi Gazete’de 2014/53/AB olarak Türkçe versiyonu yayımlanacaktır. AB Resmi Gazete’de yayımlanan İngilizce versiyonuna buradan ulaşabilirsiniz: RED: Radio Equipment Directive (2014/53/EU)

Ce Belgesi Uygunluk

CE belgesi Avrupa’ ya uygunluk anlamına gelmektedir. Avrupa Birliğinde şuan da yirmi sekiz ülke bulunmaktadır. Ce belgesi bu ülkeler içinde satılan ürünlerin asgari güvenlik, sağlık ve çevre koruma gereklerine göre denetlendiğini/ değerlendirildiğini gösterir. Ce belgesine sahip ürünler bu ülkelerin hepsinde satılabilme özelliğine sahiptir. Bu ürünler mutfak robotlarına, dolaplara, yer parkelerine kadar geniş bir yelpazededir. Her ürünün uygunluğu için bakılan belirli kriterler vardır. Ürünler uzmanlar tarafından incelenip Avrupa Birliğinde bulunan ülkelere uygun kalitede yapıldığını onaylanır. CE belgesi ürünleri en çok teknolojik alanlı ürünlerle hayatımızdadır. Örneğin kullandığınız telefon ve bilgisayarlar yurt dışı tabanlı markalar olup ürünlerin Avrupa Birliği ülkelerinde satılmaları CE belgesine sahiplik durumudur. CE belgesi ürün kalitesini belirten bir belgedir.

CE belgesi uygunluk değerlendirmelerinde dikkat edilen bazı koşullar vardır. Bu koşullar ürün modülleri tasarım ve üretim aşamalarını kapsar. Bazı modüller sadece bir bazıları da iki aşamayı birden kapsar. CE belgesi uygunluk değerlendirme modülleri 8 ana kategoriden oluşmaktadır. Bu belgeye aday tüm ürünler İç üretim kontrolünden geçmektedir. Bunlar;

-AT tip incelemesi

– Üretimin dahili kontrolüne dayalı tipe uygunluk

– Üretim sürecinin kalite güvencesine dayalı tipe uygunluk

– Ürün kalite güvencesine dayalı tipe uygunluk

– Ürün doğrulamasına dayalı tipe uygunluk

– Birim doğrulamasına dayalı uygunluk

– Tam kalite güvencesine uygunluk

Bu unsurlar göz önünde bulunarak, markanın ürünleri tek tek test ve muayene aşamasından geçerek uzmanlar tarafından belirlenen modüller uygun olup olmadığı detaylı bir inceleme sürecinden geçer. Marka CE belgesi almış bir marka ise yeni ürünler piyasaya çıkmadan ürünler bu modüllere uygun hale getirilip, prosedür aşaması tamamlanmış olmalıdır. Markalar bu hizmete dışarıdan kolaylıkla erişebilirler. Sizin için ürünlerinizin CE belgesine uygun olup olmadığını dikkatlice inceleyen firmalar vardır. Bu belgeye başvurmadan önce emin olmak için bu firmalara başvurarak ürünlerinizden emin olabilirsiniz.

Üçüncü Ülkelerden İthalat Edilen Ürünler İçin CE Belgesi

Avrupa Birliği Direktifleri kapsamında 3. dünya ülkelerindeki üreticilerin Avrupa Birliği pazarında satışa sunmak istedikleri ürünler için CE Belgesi alma prosedürü AB ülkelerindeki üreticilerden farklı şekilde gerçekleşir.

Üreticinin Yeni Yaklaşım Direktifleri doğrultusunda ürünü tasarlamaları, üretmeleri ve gerekli uygunluk değerlendirme prosedürlerini buna göre gerçekleştirmeleri gerekir. Üçüncü dünya ülkelerinden AB’ye yapılacak ithalatlarda, sorumluluk ithalatçı firmaya aittir. Dolayısıyla CE işareti için ithalatçı firmanın başvuruda bulunması gerekir. Avrupa Birliği ülkeleri için ise sorumluluk üretici firmaya aittir. Bir AB ülkesinden başka bir AB ülkesine yapılacak ithalatta, CE belgesi için başvuruda bulunması gereken üçüncü dünya ülkelerinde olduğu gibi ithalatçı firma değil, üretici firmadır.

Avrupa Birliği ortak pazarında satışa sunulmak için CE Belgesi taşıması gereken ürünler için yapılacak ithalat işlemlerinde firmanın ilgili ürünün Avrupa Birliği standartlarına uygun olduğunu kanıtlaması şarttır.

AB’den Diğer Ülkelere Yapılacak İhracatlar

Avrupa Birliği ülkelerine yapılacak ihracat için CE Belgesi alınması zorunlu olduğu gibi, üçüncü dünya ülkelerine yapılacak ihracatlar için CE sertifikası gerekli değildir. Yalnızca Avrupa Birliği ülkelerini ve direktifi kabul eden Türkiye gibi ülkeleri kapsayan CE Belgesi, Avrupa sınırları içerisinde satılacak ürünler için geçerlidir. Dolayısıyla Avrupa Birliği ülkelerinden diğer ülkelere yapılacak ihracatlar için üreticilerin CE Belgesi alması ya da LVD, EMI, EMC gibi testler yaptırmasına gerek yoktur.

CE Belgesi Hangi Ürünler İçin Alınır?

Avrupa Birliği’ne dahil olan ülkelerde satışa sunulacak ürünlerin sahip olması gereken CE Belgesi; kozmetik, gıda, tekstil gibi ürünler için geçerli olmadığı gibi, elektrik ya da elektronik aksama sahip olan ürünler için gereklidir. Tıbbi cihazlar, elektronik cihazlar, sanayide kullanılan elektrikli ekipmanlar gibi ürün gruplarının AB’de satışa sunulabilmesi için CE sertifikası alması zorunludur.

CE Belgesi kapsamında toplamda 23 ürün kategorisi bulunur ve bu kategori içerisinde yer alan cihaz ve ürünler için teknik dosya hazırlanıp gerekli testler yapıldıktan sonra CE damgası vurulur. CE sertifikasının geçerli olduğu ürün grupları şunlardır:

Alçak Gerilim Cihazları
Kişisel korunma donanımları
Radyo ve telekomünikasyon terminal cihazları
Elektromanyetik uyumluluk
Makinalar
Basınçlı kaplar
Basit Basınçlı Kaplar
Gaz yakan aletler
Sıcak su kazanlar
Açık havada kullanılan ekipmandan çevreye yayılan gürültü
Floresan lambalarda enerji etkinliği
Vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar
Tıbbi cihazlar
In vitro tıbbi tanı cihazları
Oyuncaklar
Gezi amaçlı tekneler
İnşaat malzemeleri
Sivil kullanım için patlayıcılar
Otomatik olmayan tartı aletleri
Patlayıcı ortamlarda kullanılan ekipmanlar
Asansörler
Dondurucular
Yolcu taşıma amaçlı kablo üzerinde hareket eden araçlar

Avrupa Birliği Direktifleri kapsamında, CE sertifikası verilecek bir ürünün yüksek risk grubunda olması durumunda, üçüncü taraf kuruluşlar tarafından onaylanması gerekir. Piyasaya arz edilmeden önce yüksek risk taşıyan ürünlerin ya da ürün gruplarının AB Resmi Gazetesinde yayımlanmış kuruluşlar tarafından uygunluk değerlendirilmesine tabii tutulması şarttır. Onaylanmış kuruluşlar tarafından yapılması zorunlu olan bu testten geçen ürünlere CE Sertifikası verileceği gibi, ürünün risk yaratma ihtimalinin yüksek olması durumunda, CE belgesi verilmez. Bu kıstas sadece risk taşıyan ürünler için geçerli olduğundan, diğer ürünlerin “onaylanmış kurum” tarafından testten geçirilmesi şart değildir.

CE Belgesi Hangi Firmalar İçin Gerekli?

Kendi standardizasyon poliktikaları uygulayarak birliğe dâhil olan ülkelerdeki üretimi ilgilendiren mevzuatlardaki şartların farklılıklarını ortadan kaldıran ve bu sayede tüm birlikte aynı üretim güvenliği, uyumluluk standartlarının kabul edilmesini sağlayan Avrupa Birliği, dışardan birliğe getirilen ithal ürünlerde de aynı standartların sağlanması istiyor. Ülkemizde CE belgesi olarak bilinen bu üretim güvenliği ve uyumluluk standardizasyonunu temsil eden CE işaretleme, üzerinde bulunan ürünün güvenle kullanılabileceği ve gerekli tüm testlerin uygulandığını ifade eder. Dolayısıyla bu şartların sağlanması yani CE işaretleme yapma hakkına sahip olmak, ülkemizde üretim yapan ve ürünlerini Avrupa Birliği’ne satmak isteyen tüm firmalar için önemlidir.

Ülkelerin kendi üretim mevzuatlarından kaynaklı üretim güvenliği anlayışıyla ilgili farkları ortadan kaldıran CE belgesi standartları, ülkelerin iç tüzüğüne göre uyguladığı tüm standart farklarının tek bir kritere endekslenmesini sağlamıştır. Bu endeksleme sayesinde birliğe dâhil hangi ülkede olursa olsun, tüketici muadil bir ürünü satın aldığında bu ürünün uyumluluk ve kullanım güvenliği açısından aynı standartların uygulandığı testlerden geçtiğinden emin olabiliyor.

Kendi standartlarını karşılamayan ülkelerde üretilmiş ve Avrupa Birliği’nce belirlenen mevzuatlardaki teknik özelliklere sahip olmayan ürünlerin birliğe girişi engellendiğinden, CE işareti taşımayan kapsam dâhilindeki ürünleri AB ülkelerinde satışa sunmak mümkün değildir. Kaldı ki, ülkemizdeki herhangi bir firma bu izinleri almış olsa dahi satışa başladıktan sonra her zaman için ilgili ürünün tekrar CE belgesi testlerinden geçirmek zorunda kalabilir. Birlikteki ithalatçı firmanın talebiyle satışı süren ürünün tekrar test edilmesi ve test sonuçlarının istenen standartları karşılamaması durumunda firmanın ürününün satışı durdurulur. Bu tür problemlerle yaşamamanız için üretim standartlarınızı Avrupa Birliği’nce kabul edilen normlara taşımak ve bu standardizasyonu korumak konusunda deneyimli ekibimize danışabilirsiniz.

CE Belgesi Kimler İçin Önemli?

Avrupa Birliği’nin güvenlik standartları olarak bilindiği için genellikle AB üyesi ülkelerde üretim yapan veya bu üye ülkelere ihracat yapmak isteyenler için önemli olduğu düşünen CE belgesi, aslında ülkemizin de Avrupa Birliği üyeliği yolunda ilerlediği düşünülürse yerli üreticilerin tamamı için önemlidir. Uluslararası bağlayıcılığı bulunan anlaşmaların tarafı olan ülkemizde üretim yapan firmaların üretim sürecini bu Avrupa Birliği normlarına endekslemesi, ilerleyen süreçte uyumluluk için ayrılacak kaynakların bugünün şartlarında çok daha efektif şekilde kullanılmasını ve maliyetin asgari seviyede tutulmasını sağlayacaktır. Ayrıca üretimini Avrupa Birliği pazarına açmak isteyen yerli üreticilerin zaten CE belgelendirme standartlarını karşılamadan, ürünlerini AB üyesi ülkelerde satışa sunması mümkün değildir.

Üretim güvenliği ve uyumluluğa dair talimatnameler doğrultusunda belirlenen şartları ifade eden CE belgesi standardizasyonu, Avrupa Birliği’nin kullanım güvenliği açısından satışa izin verilebilecek en düşük seviyeyi gösterir. Bu asgari düzeyi ifade eden şartların sağlanamaması, ürünün kullanımının risk içermesinden ötürü satışına da izin verilmemesiyle sonuçlanır. Dolayısıyla üretime başladıktan sonra CE işaretleme hakkı almak için başvuruda bulunmak ve onay almayı ümit etmek yerine, ilk adımdan yani ürünün tasarımından itibaren üretim şartlarına bu standartlara uyumlu ürünler elde edecek nitelikleri kazandırmak gerekir.

Bu sayede firmanın üretimi zaten Avrupa Birliği tarafından satış izni vermek için talep edilen, en düşük seviyeyi karşılayacağı için başvuru sürecinin olumlu sonuçlanması garantilenir. Bir başka ifadeyle sürpriz sonuçlarla karşılaşmamak ve beklentiler doğrultusunda kısa sürede Avrupa Birliği’ne ihracata başlamak isteyen tüm yerli üreticilerin, CE belgelendirme sürecinin yönetimi konusunda işin uzmanından yani Ege Test Center profesyonelliğine başvurması en akıllıca karar olacaktır. Şirketimiz LVD ve EMC testleri için gelişmiş altyapıya sahip, akreditasyonunu tamamlamış laboratuvarlarıyla CE başvurularınız konusunda olduğu gibi üretiminizin talep edilen standartları karşılayacak düzeye çıkartılması konusunda da danışmanlık ve rehberlik hizmetleri vermektedir.

Alçak Gerilim Testi Nasıl Yapılır?

Alçak gerilim testi olarak da bilinen LVD testinin amacı, elektrikli bir ekipman üzerinde normal şartlarda gerilim altında bulunan kısımların operatör ile temas etmesini önleyen izolasyon maddesinin kalitesi ve dayanıklılığını test etmektedir. Bu noktada test için uygulanan gerilim yaklaşık AC 50 Hz ve 1000-5000V gerilim değerleri arasındadır. Elektrikli ekipmanların Avrupa Birliği pazarında serbest dolaşıma girebilmesi için sahip olması gereken CE Belgesi alma kıstaslarından biri olan LVD testi hem cihaz güvenliği hem de operatör veya kullanıcı güvenliği açısından oldukça önemlidir.

LVD Testi yapılmamış cihaz ya da ürünler CE Belgesi alamayacağı gibi, CE işaretine sahip olmayan ekipmanlar pazara sokulsa dahi kullanıcılar tarafından tercih edilmeyecektir. Özellikle sanayi için kullanılan ekipmanlar açısından kritik bir değere sahip olan LVD testi, hem insan sağlığı hem de çevre sağlığı açısından önemli olduğu gibi, sanayi işletmelerinde oluşabilecek maddi zararların önlenebilmesi açısından da elzemdir.

LVD Testi kapsamında, cihaz ya da ekipmanlara izolasyon testi yapıldığı gibi; yüksek gerilim, fiziksel dayanım, kaçak akım, toprak hattı sürekliliği, ip toz ve su testi ile yanma özelliklerine ilişkin testler de yapılır. Bu testler, cihazın operatörlere zarar vermeyeceğini ya da bu zararın minimalize edildiği konusunda güvence verir. LVD testi uygulanmamış cihazlar, CE Belgesi alamayacağı gibi, CE işaretine sahip olmayan elektrikli ya da elektronik aksamlar Avrupa Birliği ve Türkiye’de pazara sokulamaz. Açılımı Düşük Voltaj Direktifi (Low Voltage Directive) olan LVD testi, profesyonel test laboratuvarlarında yapılmalıdır. CE Belgesi için başvuru yapılması sürecinde önemli olan LVD Testi’ne ilişkin süreçlerin yanlış ya da eksik yapılması sürecin tekrarlanmasına neden olacağından ürünün pazara girmesini ya da satışa sunulmasını geciktirebilir. Bu nedenle CE işareti için LVD Testi yaptırmak isteyen şirketlerin güvenilir ve nitelikli test merkezlerini tercih etmeleri önemlidir.

CE İşareti Nasıl Kullanılır?

Avrupa Birliği pazarında bir ürünün serbest dolaşıma girebilmesi için şart olan CE Belgesi, imalatçı ya da ithalatçı firma tarafından vurulur. CE Belgesi, ürünün EU Direktifleri ve Uygunlun Prosedürlerinin ürün üzerinde onaylandığını belgeler. “CE” harflerini taşıyan CE işaretinin en az 5 mm büyüklüğünde olması şarttır. Özel boyutlar verilmediği sürece, CE Belgesi’nin 5mm ve üzeri olması zorunludur.

CE işareti ürüne vurulabildiği gibi, ürünün üzerinde yer alan etiket ya da plakaya da vurulabilir. Bu durumda CE işaretinin yer aldığı etiket ve plakanın ürün üzerinde korunması önemlidir. Bununla birlikte, CE işareti net bir şekilde görülebilecek biçimde vurulmalı ve silinmez, okunaklı ve seçilebilir özellikte olmalıdır. Ürünün gerekli tüm aşamalardan geçmesinin ardından kontrol aşamasında vurulan CE işareti, ürüne önceki süreçlerde vurulamaz.

CE İşareti Taşıyan Ürünler Risk İçerebilir Mi?

CE markası, EU Direktifleri ve Uygunlun Prosedürlerinin tam olarak sağlanması durumunda ürüne vurulsa da, bazı durumlarda ürünün çeşitli kullanım şekillerde tehlike arz ettiği ortaya çıkabilir. CE Belgesi taşıyan ürünlerde fonksiyonel bir değişiklik yapılması durumunda, CE markalama sürecinin tekrarlanması gerektiği gibi, üründe fonksiyonel bir değişiklik olmaksızın da fark edilmemiş risk faktörleri ortaya çıkabilir. Bu durumda üye ülkeler ilk olarak ürünü pazardan çeker ve ürünün pazara arzını önler. Aynı zamanda ürünün kullanılmasını ve serbest ticaretini de durdurur. Bununla birlikte Avrupa Birliği komisyonuna bildirim yapılır ve ürüne cezai müeyyide uygulanır. CE Belgesi taşıyan ürünlerin risk ya da tehlike oluşturması gibi bir durumla karşılaşıldığında, üründeki CE belgesi silinir ve ürünün risk oluşturan ekipman ya da çalışma biçimlerinin yeniden düzenlenmesi gerekir. EU komisyonunun kararı doğrultusunda ürün geliştirilerek yeniden belgelenebilir ya da piyasadan tamamen kaldırılabilir.